BOEKPROJECT 2. DE ESCALATIETRAP BIJ
INTERNATIONALE CONFLICTEN
Inmiddels omgedoopt tot BOUWSTENEN VOOR VREDE
Dit is een boek over bouwstenen voor vrede. We zijn daarbij ambitieus en willen veel, maar zijn ook realistisch. We blijven bij de praktijk van vandaag en kijken van daaruit hoe het anders zou kunnen.
Beschouw het als bouwstenen voor een aanpak van geopolitieke conflicten waarbij meer naar echte vrede gestreefd wordt dan nu.
In deze inleiding geven we de contouren van het boek aan met behulp van de volgende thema’s.
Elk thema zal in deze reader als een apart deel worden uitgewerkt
1. De escalatie dynamiek / escalatie trap van Friedrich Glasl
2. De theorie van de afschrikking versus de theorie van de inclusie en die van de op vrede gerichte preventieve dialoog
3. Vrede of gerechtigheid en de lastige keuzes die daarbij gemaakt moeten worden
4. De pschyologie van de mens (als kuddedier)
5. De beinvloedingsmogelijkheden en mogelijke actiepunten voor de vredes beweging.
OVER DE ESCALATIE TRAP
De Oostenrijkse organisatie adviseur en conflictonderzoeker Friedrich Glasl ontwikkelde een model voor conflictescalatie en -oplossing (The logic of War and Peace). Conflicten die een bepaald punt, op de schaal met negen stappen, van conflictescalatie hebben bereikt, kunnen niet langer worden opgelost zonder hulp van buitenaf.
Het model van Glasl is geschikt voor geschillen bij echtscheidingen, meningsverschillen in het zakenleven en binnen grote organisaties, tot regelrechte conflicten tussen staten.
Op internet is veel over deze psychologie van escalatie terug te vinden, veelal in de hoek van mediation praktijken.
Voor de website neutralitystudies.com schreef Friedrich Glasl het artikel ‘Friedenslogik Kann Kriegslogik Überwinden’.
Uit dit artikel kunt U een aantal passages aantreffen een tweetal schema’s op waar de negen stappen van de escalatie ladder visueel worden gemaakt.
Deze kennis over de ‘logica van oorlog’ en de ‘logica van vrede’ lijkt ons buitengewoon relevant en in feite onmisbaar bij op vrede gerichte preventieve dialoog.
Het is op een bepaalde manier veelzeggend dat deze kennis met betrekking tot de ontwikkeling van (geo)politieke conflicten die met oorlog worden uitgevochten zo weinig bekend is en vrijwel geen rol speelt in het publieke debat. We lopen met open ogen in de escalatievallen en gaan zodanig in ons eigen gelijk geloven dat de dialoog vrijwel niet meer mogelijk is. Dus wordt het oorlog, vechten en het oppoetsen van vijandsbeelden. Er ontstaat aan beide zijden van het conflict een tunnelvisie die de escalatie alleen maar erger maakt. En zo kan het gebeuren dat je, na de laatste stap naar beneden, op een gegeven ogenblik samen in de afgrond verdwijnt. En dat je gedurende die korte val nog steeds niet begrepen hebt wat je eigen aandeel was.
Allemaal zaken die te vermijden zijn als we beter analyseren en weten wat we doen. Een op oorlog en vrede toegespitste publicatie over de theorie van Glasl is voor ons een van de hoogste prioriteiten zijn in het ‘boekenfonds’. Friedriech Glasl zal met drie artikelen bijdragen aan deze publicatie.
SAMENWERKING
In dit project werk ik samen met Inge Marit Wielinga die als mediator ruime ervaring heeft met het toepassen van de escalatie theorie in situaties van dagelijkse conflicten tussen mensen of binnen organisaties. De reader die ons voor ogen staat zoomt echter vooral in op internationale conflicten
TOT SLOT
De voorlopige opzet van deze publicatie treft U apart aan
Tevens vind U een artikel van Inge Marit Wielinga zoals zij dat schreef in het online tijdschrift de Optimist (augustus 2024)
Verder treft U een bijdrage aan over het congres reshaping peace 2024 zoals dat georganiseert is door de Berghof Foundation uit Berlijn
Deze publicatie is een work in progress. Mocht U meer willen weten, neem dan contact op. Mocht U een bijdrage willen leveren aan de reader dan horen wij dat ook graag.