BOEKPROJECT 5  SPRAAKMAKENDE AMBASSADEURS

Inhoud

Regelmatig brengen (voormalige) ambassadeurs in interviews, teksten en video’s bijzonder interessante opvattingen en afwegingen naar voren horen die een tot dan toe relatief onbekende invalshoek op lopende en toekomstige geopolitieke processen belichten. Gedacht wordt aan personen als Jack Matlock  en Koos van Dam, maar er zijn natuurlijk veel meer spraakmakende ambassadeurs.

De inzet van dit boekproject is een reader te maken met deze teksten, cq een selectie daaruit, vergezeld van een samenbindende inleiding.

Het begin maakte ik door Chat GTP een vraaag te stellen. Het antwoord staat hier.

Vraag aan CHAT GTP

Kan je ambassadeurs noemen die tegendraadse aanwezigheid ingenomen hebben, zowel tijdens een actief dienstverband als daarna als gepensioneerde. Zowel Nederlands als buitenlandse. Ik wil vooral zoveel mogelijke voorbeelden van tegendraadse benaderingen die kiezen voor vrede in plaats van escalatie en escalerende acties. Anders gezegd:  Welke ambassadeurs gingen voor de logica van vrede

Het antwoord van ChatGPT. 

Ja, er zijn verschillende ambassadeurs die zich hebben uitgesproken tijdens hun diplomatieke carrière tegen het officiële beleid van hun eigen regering of controversiële benoemingen hebben aangenomen.

Hier is een lijst met ambassadeurs die tijdens of na hun dienst actief kiezen voor vrede en diplomatie in plaats van escalatie en conflict. Ze namen tegendraadse benaderingen in tegen oorlog, militarisering en geopolitieke confrontaties:

Hier zijn enkele Nederlandse en buitenlandse voorbeelden

Nederlandse ambassadeurs

Ed van Thijn (voormalig minister en diplomaat)

Hoewel vooral bekend als politicus, was Van Thijn een diplomatiek vertegenwoordiger in verschillende functies. Hij sprak zich regelmatig kritisch uit over beleid, met de naam op het gebied van mensenrechten en vluchtelingen.

Ron Keller (voormalig ambassadeur in Oekraïne, Rusland en China)

Keller sprak zich na zijn pensioen kritisch uit over de geopolitieke houding van Nederland en de EU tegenover Rusland en China, en pleitte voor meer diplomatieke dialoog.

Kees van Baar (voormalige mensenrechtenambassadeur)

Hij heeft openlijke kritiek geuit op het gebrek aan actie tegen mensenrechtenschendingen, ook binnen de EU, en pleitte voor een strik

Ed Hoeks (voormalig ambassadeur in Oekraïne en Rusland)

Pleitte voor een diplomatieke benadering richting Rusland, ook in de periode na de annexatie van de Krim. Hij waarschuwde voor een harde politieke confrontatie die de situatie kon verergeren.

Nikolaos van Dam (voormalig ambassadeur in oa Irak, Egypte en Indonesië)

Bekritiseerde de Westerse bemoeienis in het Midden-Oosten en pleitte voor een meer realistische en diplomatieke aanpak in Syrië. Hij schreef het boek Destroying a Nation naleving van internationale verdragen.

Buitenlandse ambassadeurs

Craig Murray (Verenigd Koninkrijk, voormalig ambassadeur in Oezbekistan)

Murray bekritiseerde de Britse regering vanwege haar samenwerking met het Oezbeekse regime, dat bekend stond om martelingen en mensenrechtenschendingen. Hij werd uiteindelijk uit zijn functie gezet en werd later een prominente klokkenluider.

Joseph Wilson (Verenigde Staten, voormalig diplomaat in Irak)

Wilson sprak zich openlijk uit tegen de Amerikaanse regering en herhaaldelijk dat de bewering dat Irak massavernietigingswapens had, gebaseerd was op valse informatie. Dit bracht tot het bekende “Plamegate-schandaal,” waarbij de identiteit van zijn vrouw (CIA-agent Valerie Plame) werd gelekt.

Arnaud Dubus (Frankrijk, voormalig diplomaat en journalist)

Dubus was kritisch over de Franse buitenlandse politiek in Zuidoost-Azië en uitte zich na zijn diplomatieke carrière scherp over mensenrechtenkwesties in de regio.

John Bolton (Verenigde Staten, voormalig ambassadeur bij de VN)

Hoewel hij een neoconservatief hardliner was, heeft hij zich regelmatig tegen het beleid van latere Amerikaanse regeringen uitgesproken, met naam tegen Trump, ondanks dat hij voor hem heeft gewerkt.

Mikhail Bely (Rusland, voormalig ambassadeur in Letland)

Bekritiseerd na zijn diensttijd bepaalde aspecten van het Kremlinbeleid, wat in Rusland zelden onder oude diplomaten is.

Graig Murray (VK, voormalig ambassadeur in Oezbekistan)

Sprak zich uit tegen de oorlog in Irak en tegen martelpraktijken van de CIA in samenwerking met Oezbeekse autoriteiten. Hij koos voor onthulling in plaats van medeplichtigheid.

Joseph Wilson (VS, voormalig diplomaat in Irak)

Weigerde valse inlichtingen over Iraakse massavernietigingswapens te ondersteunen en bracht de misleiding van de Amerikaanse regering aan het licht, wat de publieke opinie tegen de oorlog te keren veroorzaakte.

John Brown (VS, voormalig diplomaat)

Nam ontslag uit protest tegen de oorlog in Irak in 2003. Hij waarschuwde dat de invasie een ramp zou worden voor de stabiliteit in het Midden-Oosten.

Ann Wright (VS, voormalig diplomaat en militair)

Nam ontslag uit het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in 2003 uit protest tegen de invasie van Irak. krachtig actief in vredesbewegingen en tegen militaire interventies.

Bruno Kreisky (Oostenrijk, diplomaat en later bondskanselier)

Als diplomaat in de jaren `50 en later als politicus pleitte hij voor neutraliteit en diplomatieke oplossingen in internationale conflicten, waaronder het Midden-Oosten en de Koude Oorlog.

Gerard Araud (Frankrijk, voormalig ambassadeur bij de VN en VS)

Bekritiseerd na zijn pensioen, treedt het Westerse optreden op in het Midden-Oosten en pleitte voor een realistische diplomatieke benadering, dialoog inclusief dialoog met Iran en Rusland.

Viktor Mikhaylovich Kamenev (Sovjet/Rusland, diplomaat in de VN)

Pleitte in de late Koude Oorlog voor ontwapening en vreedzame co-existentie met het Westen.

Michail Gorbatsjov (ere-ambassadeur, voormalig Sovjetleider)

Hoewel geen ambassadeur in de traditionele zin, fungeerde hij als internationaal diplomatiek symbool voor vredesoplossingen, ontwapening en het beëindigen van de Koude Oorlog.

Tony Kevin (Australië, voormalig ambassadeur in Cambodja en Polen)

Sprak zich uit tegen de militaire interventies van Australië in Irak en Afghanistan en pleitte voor een onafhankelijke vredespolitiek.

Chas Freeman (VS, voormalig ambassadeur in Saoedi-Arabië)

Criticus van het Amerikaanse buitenlandse beleid, met de naam van de oorlogen in het Midden-Oosten. Hij pleitte voor diplomatie boven militaire interventie.

Marc Pierini (EU-ambassadeur in Turkije)

Bekritiseerde de escalatie tussen Turkije en de EU en pleitte voor meer dialoog en diplomatieke oplossingen.

 Deze diplomaten en ambassadeurs hebben zich uitgesproken voor vredeslogica in plaats van escalatie, vaak tegen de dominante lijn van hun regering in. Wil je meer details over een van hen van een specifieke regio?  Dit zijn slechts enkele voorbeelden van diplomaten die hun eigen regeringen hebben bekritiseerd, soms met grote persoonlijke gevolgen.